Toespraak NMSG'95 tijdens de Nationale Herdenking Srebrenica Genocide 2024 in Den Haag
Den Haag, 11-07-2024 — Dames en Heren, Geachte aanwezigen,
Vandaag staan we hier, verenigd in onze gedeelde herinnering en ons gezamenlijke verdriet, om een
monument in te wijden ter nagedachtenis aan de genocide van Srebrenica. We staan hier niet alleen om
een fysieke structuur te onthullen, maar ook om een blijvende herinnering te creëren aan een van de
donkerste hoofdstukken van de recente geschiedenis.
Dit begin van mijn toespraak is het begin van de toespraak die we vandaag hadden willen geven. Vandaag
staan we hier, niet om een monument te onthullen, maar om te spreken over het uitblijven ervan. Het is
een pijnlijke realiteit dat er nog steeds geen tastbaar gedenkteken in Nederland is opgericht ter
nagedachtenis aan de slachtoffers van de genocide in Srebrenica. Het is alweer 4 jaar geleden op deze dag
dat we hebben aangekondigd te streven naar een Nationaal Monument in Den Haag, de internationale
stad van vrede en recht, ter nagedachtenis van de slachtoffers. Ik sta hier dan ook vandaag met een
boodschap van bezorgdheid.
In de afgelopen jaren hebben we nauw samengewerkt met de gemeente Den Haag om een geschikte
locatie te vinden en de nodige voorbereidingen te treffen. De samenwerking met de gemeente Den Haag
was zeer positief en er was veel bereidwilligheid. Er is een locatiescan uitgevoerd en de resultaten hiervan
zijn nu beschikbaar. Uit ons onderzoek is gebleken dat de enige juiste locatie voor dit initatief het plein
voor het voormalig Joegoslavië Tribunaal is. Met als meest ideale optie een informatie-centrum in het
voormalig Joegoslavië Tribunaal gebouw. Echter, de toekomst van dit gebouw is nog onzeker, en is
momenteel eigendom van het Rijk.
Daarom hebben we ook de steun van het Rijk nodig om dit initiatief te omarmen en samen met ons te
realiseren. Dat is de nog enige ontbrekende schakel en wij roepen het Rijk ook op om onze roep om hulp te
horen en te beantwoorden. Dit monument zou een blijvend nationaal symbool zijn van ons collectieve
geheugen, een herinnering aan de gruwelijke gebeurtenissen en een oproep om waakzaam te blijven tegen
haat, intolerantie en onrecht. Het is niet alleen een eerbetoon aan de slachtoffers, maar ook een
waarschuwing voor toekomstige generaties.
Op zijn minst hadden we vandaag willen aankondigen dat we een tijdelijk monument, een placeholder,
zouden plaatsen op de beoogde locatie. Helaas is zelfs dat momenteel niet mogelijk. Daarom hebben wij,
namens de stichting Nationaal Monument Srebrenica Genocide, tijdens de Vredesmars (Mars Mira) eerder vandaag, symbolisch een krans gelegd bij het Joegoslavië Tribunaal als symbool voor het monument dat nog moet komen.
Dames en heren, hoewel we vandaag geen monument onthullen, onthullen we onze vastberadenheid.
Onze vastberadenheid om de herinnering aan de slachtoffers van Srebrenica levend te houden, om te
blijven strijden voor gerechtigheid en waarheid, en om te zorgen dat hun lijden niet wordt vergeten. Laten
we samen werken aan een maatschappij waarin een monument voor Srebrenica niet langer ontbreekt, en
waarin de lessen van het verleden een betere wereld helpen bouwen. Laten we vandaag en altijd staan
voor gerechtigheid, vrede en menselijkheid.
Bekijk hier de voordracht van deze toespraak door Sandra Pudja (Secretaris NMSG'95) tijdens de Nationale Herdenking Srebrenica Genocide 2024 in Den Haag.